Pierwsze wzmianki o Kambyzesie pojawiają się w relacji z podboju Babilonu, gdzie wyruszył razem z ojcem i jego wojskami. Po śmierci Cyrusa II Wielkiego, do władzy doszedł właśnie Kambyzes, którego celem było utrzymanie zdobytych terenów. Za jego rządów doszło do uzurpacji. Są dwie relacje okoliczności tego wydarzenia.
Uzurpacja według Herodota[]
Kambyzes podczas jednego ze swych snów, ujrzał swojego młodszego brata Bardiję zasiadającego na tronie, dlatego postanowił go zgładzić. Śmierć swojego brata pozostawił w tajemnicy, a mieszkańcy Persji byli przekonani ze Bardija żyje. Kambyzes w tym czasie przebywał w Egipcie, gdzie wyruszył podbić państwo Psametycha III. W międzyczasie sprzymierzone wojska perskie, fenickie, cypryjskie i karyjskie zniewoliły tamtejszego króla i nakazali mu popełnić samobójstwo. Później sprzymierzone wojska zdobyły, złupiły i zniszczyły Teby ostatecznie przyłączając te tereny do imperium perskiego. Pod nieobecność Kambyzesa, dwaj zbuntowani przeciw niemu magowie chcieli wykorzystać tę przychylną sytuację. Jeden z nich, Patizeites, osadził na tronie swojego brata, który wyglądał jak zmarły książę i miał na imię Smerdis (jedno z imion, które nosił Bardija). Na wieść o tym, Kambyzes II wyruszył w drogę powrotną, podczas której odniósł śmiertelną ranę. Na łożu śmierci wyznał, iż zabił swojego brata, a człowiek na tronie Persji nie ma w sobie ani krzty królewskiej krwi. Nie wszyscy mu uwierzyli, więc rządy Smerdisa trwały przez kilka miesięcy.
Uzurpacja według Ktezjasza[]
Sam Ktezjasz przebywał na dworze perskim jako medyk króla Artakserksesa II. Wtedy też napisał Historię perską. Według jego relacji, brat Kambyzes II, Tanyoksarkses, wraz z magiem Sfendadatesem zorganizował antykrólewski spisek. Kambyzes dowiedziawszy się o spisku, zabił brata, a na jego tronie posadził maga, który był bardzo do niego podobny. Prawda wyszła na jaw po śmierci Kambyzesa, gdy chciano wcześniej wspomnianego maga wynieść na tron Persji.
Źródła[]
Tajemnice starożytnych cywilizacji: Persja. Od czasów prehistorycznych do podboju Aleksandra Wielkiego. wydawnictwa Oxford.
