Janosz Kadar

Ten artykuł został napisany w sposób nieobiektywny. Możesz pomóc Historia Wiki rozbudowując ją!

Janosz Kadar

Seria zdjęć przestępcy kryminalnego Janosza Kadara z przedwojennej kartoteki policyjnej

Dwóch samozwańczych bolszewickich dyktatorów Węgier: Mátyás Rákosi i János Kádár

Breżniew i Kadar - pederaści?

Janosz Kadar i Władysław Gomułka - wszystko robili inaczej...

Janosz Kadar (János Kádár) (*1912 †1989) - złodziej, przestępca wojenny i przeciwko ludzkości, z wykształceniem zaledwie czterech klas szkoły powszechnej i czterech klas szkoły obywatelskiej, kilkakrotnie skazany za pospolite przestępstwa kryminalne, które później przedstawił jako „polityczne”, podlegający Węgierskiej Ustawie CCXX/2011 o nieprzedawnieniu zbrodni hitlerowskich i bolszewickich. Właściwe jego nazwisko „Czermanik” („Čiermanik”), które później zmienił na Czermanek, ale używał także pseudonim „Janosz Barna” oraz „Janosz Luptak”. Sowiecki kolaborant, który do władzy dorwał się po krwawym stłumieniu Rewolucji węgierskiej 1956 r. przez sowieckich bandytów. Według oficjalnej propagandy, w mieście Szolnok, leżącym 100 km od Budapesztu, powołał do życia następcę Węgierskiej Partii Pracujących (Magyar Dolgozók Pártja, MDP) — Węgierską Socjalistyczną Partię Robotniczą (WSPR — Magyar Szocialista Munkáspárt, MSZMP) oraz „Węgierski Rewolucyjny Rząd Robotniczo-Chłopski” (Magyar Forradalmi Munkás-Paraszt Kormány), ale według bardzo wielu mieszkańców tego miasta, w tym okresie wspomniany nigdy nie przebywał w ich mieście. Po przejęciu władzy, na Węgrzech wprowadził krwawy terror, mordując tych wszystkich, których posądzono o udział w Rewolucji, bez względu na to, czy brał w niej udział, czy też nie. Wśród ofiar jego amoku było bardzo wiele dzieci i młodzieży. Jego wspólnikami były m.in. takie osoby, jak Antal Apró, Béla Biszku, György Aczél czy Ferenc Münnich. Po 1962 r. udawał jowialnego człowieka, który „jest przyjacielem wszystkich Węgrów” i wprowadzając „gulaszowy komunizm”. Jako Wiceminister Spraw Wewnętrznych przy Laszlo Rajku, licząc na objęcie kierownictwa resortu, na podstawie fałszywych donosów i zeznań, spowodował wytoczenie Rajkowi procesu koncepcyjnego i skazanie jego na śmierć. Istnieją także doniesienia o innych przestępstwach Kádára w tym czasie. Były Wiceminister Spraw Wewnętrznych z ramienia FKgP utr.iur.dr. Imre Földes opowiedział wspólnemu przyjacielowi z dr.Józsefem Antallem seniorem, prof. dr. Sándorem Győriványim oraz z ks. hr. Istvánem Keglevichem — Rolandowi Antoniewiczowi: „kiedy w 1947 r FKgP odniosła kolosalne zwycięstwo w wyborach, przekreślając niecne plany bolszewików, został posłem z ramienia FKgP i Wiceministrem Spraw Wewnętrznych odpowiedzialnym za kontakty między resortem, sekretariatem rządu i Parlamentem, dzięki czemu wiedział o wszystkim, co się dzieje w gmachu parlamentu, gdzie miał własny pokój. Pewnego razu przyszedł do niego premier Lajos Dinnyés, że ktoś ukradł jemu z biurka całą wypłatę. Po krótkim śledztwie okazało się, że straż marszałkowska jedynie Kádára widziała wchodzić do pokoju premiera! Oczywiście nic nie można było zrobić ze względu na tragizm ówczesnej sytuacji politycznej. Ale Imre Földes wiedział, że to Kádár jest złodziejem. Przez dziesięciolecia mieszkał w kamienicy na Szent István körút, kilkadziesiąt metrów od dworca Nyugati. W okresie międzywojennym na parterze był warsztat pewnego parasolnika, który jako chłopca na posyłki zatrudnił Kádára. Jego zadaniem było odnieść do właścicielek naprawione parasole. Wkrótce zaczęły nadchodzić skargi, że ze stolika nocnego, z łazienki, z komody zniknęły kosztowności. Policja szybko wyjaśniła sprawę i aresztowała Kádára, u którego znaleziono część łupu...” W latach sześćdziesiątych Janosz Kadar wznowił prześladowanie Kościoła, kleru i wiernych, kiedy jako jednego z pierwszych posłał do więzienia ks. hr. Istvána Keglevicha tylko za to, że był księdzem i wierzącym. Prześladował także Polaków, których bał się, bo „byli mądralami, odszczepieńcami i gorącymi katolikami”.

Życiorys

Janosz Czermanek na początku lat trzydziestych

Janosz Kadar urodził się w miejscowościu Fiume należącej wówczas do Węgier (dzisiaj Rijeka, Chorwacja) jako János József Czermanik. Matka, Borbála Czermanik była służącą w pobliskiej miejscowości Abbázia (dzisiaj Opatija). Tu poznała niejakiego Jánosa Krezingera, który tu służył we wojsku. Nie pobrali się i Krezinger wkrótce „zniknął w siną dal”. W kościele ochrzczono jego już jako Janosza Czermaneka (Csermanek), gdyż oryginalnego nazwiska matki nie potrafiono wymówić. Jej narodowość później była podmiotem dyskusji. Mówiono, że była Słowaczką, Słowenką, Czeszką, Chorwatką, a nawet Polką, ale prawda jest nieznana. Wkrótce matka porzuciła jego, bo maluch przeszkadzał jej kontynuować wielotysiącletni „zawód” i w latach 1912-1918 wychowywał się już u macoszych rodziców w miejscowości Kapoly w komitacie (województwie Somogy), z którymi przeprowadził się do Budapesztu. W 1918 r rozpoczął naukę w 4-klasowej szkole powszechnej, a potem w szkole obywatelskiej, gdzie ukończył cztery klasy. W latach 1927-1928 uczył się zawodu mechanika maszyn do pisania, a w 1929 r. kilka miesięcy pracował nawet jako mechanik maszyn do pisania, ale wyrzucono jego z powodu niechlujstwa i braku zainteresowania pracą. Od czasu do czasu podjął się różnych dorywczych prac, ale wszędzie szybko pozbyto się jego. Był nawet chłopcem do posyłek u pewnego parasolnika na Szent István körút w Budapeszcie, ale z powodu złodziejstwa i stąd bardzo szybko trafił na ulicę.

Kariera komunisty

Wiceminister SW Janosz Kadar rozmawia ze swoim szefem, László Rajkiem

Janosz Kadar i László Rajk

László Rajk przed sądem jako główny oskarżony

Janosz Kadar w 1955 r

Janosz przyłączył się do nielegalnych komunistów, gdzie otrzymał pseudonim „Janosz Barna”. W listopadzie znów aresztowano jego, ale ponieważ nie znaleziono przeciwko niemu dostatecznych dowodów, trafił pod dozór policyjny. W 1933 r. został sekretarzem Komitetu Centralnego Związku Młodych Robotników Komunistycznych Węgier (Kommunista Ifjúmunkások Magyarországi Szövetsége — KIMSZ). Znów aresztowano jego i za komunistyczną konspirację skazano na dwa lata więzienia. Z tego powodu Komitet Centralny KIMSZ wykluczył jego ze swoich szeregów a współwięźniowie wykastrowali jego, dlatego nie mógł mieć dzieci. Po wejściu z więzienia pracował jako robotnik wykwalifikowany, ale później zrezygnował z tego i wstąpił do Węgierskiej Partii Socjaldemokratycznej (Magyarországi Szociáldemokrata Párt — MSZDP). W latach 1933-1935 siedzi w budapeszteńskim Centralnym Więzieniu Zbiorczym (Gyűjtőfogház), gdzie w 1934 r. bierze udział w zorganizowaniu strajku głodowego. Stąd przewieziono jego do więzienia „Csillag” (,,Gwiazda", z powodu gwiażdzistych skrzydeł więzienia). W więzieniu poznał wielu komunistów, między innymi Mátyása Rosenfelda (pseudonim „Mátyás Rákosi”). Po wyjściu z więzienia działa w organizacji MSZDP budapeszteńskiej dzielnicy Terézváros, a w 1940 r jest już kierownikiem Grupy Młodzieżowej Komitetu Wykonawczego MSZDP. W 1941 r. jest członkiem Komitetu Budapeszteńskiego, od maja 1942 r. członkiem, a od grudnia 1942 r. sekretarzem Komitetu Centralnego Komunistycznej Partii Węgier (KMP). Wtedy zmienił nazwisko Czermanek na Kadar. Od maja 1942 r. jest członkiem Komitetu Centralnego KMP d/s organizacyjnych i kierował reorganizacją komórek i komitetów dzielnicowych, częściowo kierując nimi, a od grudnia 1942 r jest członkiem Sekretariatu KC. W interesie ominięcia aresztowania przeszedł do podziemia. Od lutego 1943 r. jest już czołowym sekretarzem KC KMP i w kwietniu bierze udział w opracowaniu programu partyjnego. Po rozpuszczeniu Międzynarodówki Komunistycznej, w czerwcu 1943 r. rozpuścił KMP i pod nową nazwą rozpoczął organizować Partię Pokoju (Békepárt). Po napaści hitlerowskiej na Węgry 19 marca 1944 r, kierowany przez niego Komitet Centralny zainicjował zorganizowanie Frontu Narodowego (Magyar Front), odgrywając kierowniczą rolę w zorganizowaniu trzyosobowego Komitetu Wojskowego KMP. W kwietniu 1944 r. z polecenia partii wyruszył do Jugosławii w interesie nawiązania kontaktu z żyjącymi na emigracji przywódcami komunistycznymi, jednak na granicy schwytano jego. Udało się jemu zachować w tajemnicy swoje faktyczne pochodzenie, w wyniku czego oskarżono jego tylko za dezercję z wojska i skazano na dwa lata więzienia. Po powrocie, do Budapesztu we wrześniu 1944 r. został czołowym sekretarzem Komitetu Budapeszteńskiego partii. W listopadzie 1944 r. schwytano jego w celu deportacji do Niemiec, ale pod Nyergesújfalu udało się jemu zbiec. Po powrocie do stolicy, znów przejął kierowanie partią.

Dalsza kariera komunisty w cieniu sowieckiej okupacji

Generał pułkownik Mihály Farkas i Janosz Kádár po dużym piwku, jeszcze jako przyjaciele.

Janosz Kadar przemawia jako Minister Spraw Wewnętrznych

Janosz Kadar (w środku) obok Mátyása Rákosiego. Z prawej Imre Nagy.

Kiedy po wypędzeniu hitlerowców, sowieccy najeźdźcy zajęli Węgry, do kwietnia 1945 r został zastępcą komendanta stołecznej policji. W styczniu 1945 r. zwolniono jego z funkcji czołowego sekretarza KMP i Ernő Gerő oskarżył jego likwidatorstwem za rozpuszczenie partii w 1943 r. W latach 1945-1947 był posłem do parlamentu, od kwietnia 1945 r. pełnił funkcję kierownika wydziału kadr KC partii, a od maja 1945 był członkiem Biura Politycznego i sekretarzem Komitetu Budapeszteńskiego, a w latach 1946-1948 zastępcą sekretarza generalnego KMP. W latach 1947-1951 jest znów posłem do Parlamentu. W rządzie Premiera Lajosa Dinnyésa (31 maja 1947 r — 10 grudnia 1948 r) zostaje Wiceministrem Spraw Wewnętrznych i bierze czynny udział w nagonce przeciwko członkom i funkcjonariuszom partii FKgP, która w wyborach w 1947 r. mimo asystowania Sowietów w punktach wyborczych, odniosła oszołamiające zwycięstwo, we większości rejonów wyborczych wypierając kandydatów komunistycznych. Po fuzji komunistów z lewicą partii socjaldemokratycznej (MSZDP) i powstania MDP (prawicę MSZDP wymieciono z partii, uwięziono, albo zmuszono do wyemigrowania), Janosz Kadar zostaje prezesem, a potem sekretarzem Komitetu Budapeszteńskiego MDP. W okresie od 5 sierpnia 1948 do 23 czerwca 1950 r. jako nowy Minister Spraw Wewnętrznych, bierze czynny udział w przygotowaniu procesu koncepcyjnego przeciwko dotychczasowemu Ministrowi Spraw Wewnętrznych László Rajkowi, zbierając i produkując przeciwko niemu fałszywe dowody. Od maja 1950 r. jest członkiem Komitetu Organizacyjnego KC MDP i kierownikiem wydziału organizacji partyjnych i społecznych.

Kiedy „wieszają kata” — strata łaski dyktatora Rakosiego

Imre Nagy rozmawia z Janoszem Kadarem, z lewej Ferenc Münnich

W 1956 r podobnie jak w Poznaniu, Węgrzy początkowo żądali poprawy warunków życia i jedynie demonstrowali

Głowa z pomnika Stalina strącona razem z pomnikiem podczas Rewolucji 1956 r

Patrioci węgierscy - uczestnicy Rewolucji 1956 r

Rewolucja 1956 r na Węgrzech była spontanicznym zrywem narodu pragnącego wolność i równouprawnienie

To dzięki sztywnej postawie Kadara i chęci zdobycia absolutnej władzy, ulice Węgier, a przede wszystkim stolicy, w 1956 r zamieniły się w pobojowisko.

Imre Nagy odczytuje proklamację rządową o wystąpieniu Węgier z Układu Warszawskiego

Imre Nagy i jego towarzysze przed „sądem” bolszewickich oprawców

Egzekucja Imre Nagya

Dyktator Mátyás Rákosi wkrótce zrozumiał, że Janosz Kadar jest dla niego niebezpiecznym konkurentem i dlatego Kadar pod koniec kwietnia 1951 r. został aresztowany i pozbawiony wszelkich funkcji partyjnych. Śledztwo przeciwko niemu prowadził zastępca sekretarza generalnego MDP, późniejszy minister obrony Mihály Farkas, a udział wzięli Károly Kiss, István Kovács oraz szef bezpieki Gábor Péter. Dzięki temu ostatniemu, przyznał się do wszystkich zarzutów i w grudniu 1952 .r w procesie koncepcyjnym Sąd Najwyższy skazał jego na dożywotnie więzienie w ramach rewizji błędów popełnionych przez partię, czego Mátyás Rákosi nie potrafił zahamować, w lipcu 1954 r. Kadar został zwolniony z więzienia, a w rok później zrehabilitowano także László Rajka. Od października 1954 r. Kadar jest pierwszym sekretarzem Komitetu Dzielnicowego MDP w budapeszteńskiej dzielnicy Angyalföld, a od września 1955 r. pierwszym sekretarzem Komitetu Komitackiego (wojewódzkiego) Peszt. Po potępieniu Wydarzeń Poznańskich w czerwcu 1956 r., w lipcu 1956 r. jest już członkiem Komitetu Centralnego, Biura Politycznego i Sekretariatu KC MDP, a 25 października 1956 r wybrano I sekretarzem KC, a 28 października Prezesem KC. W okresie od 30 października do 4 listopada był członkiem rządu Imre Nagya (od 1 listopada już tylko formalnie, bo nagle „zniknął z pola widzenia”).

W dniu 23 października na Węgrzech wybuchła rewolucja, którą Kadar i jego banda przestępcza nazwali „kontrrewolucją”, chociaż podobnie do Polski, gdzie w Poznaniu doszło do ostrej konfrontacji z reżymem w związku z brakiem jakichkolwiek namacalnych zmian po śmierci Stalina, naród węgierski żądał jedynie poprawy swojego życia i minimalnej demokratyzacji państwa. Mátyás Rákosi już w czerwcu 1956 r. stracił swoją absolutną władzę, mógł jedynie zachować funkcję sekretarza generalnego partii, a premierem został Imre Nagy, ale z biegiem wydarzeń, wkrótce i tą funkcję stracił i z Moskwy nie mógł już powrócić na Węgry, do końca życia pozostając na nieoficjalnej banicji. Powstało lub odrodziło się wtedy blisko 100 partii politycznych i cały szereg stowarzyszeń. Razem z narodem, znaczna część komunistów zażądała ukarania tych wszystkich, którzy czynnie wzięli udział w bezprawiu i mordowaniu niewinnych przez bezpiekę. Powstały rady robotnicze, których program nie odzwierciedlał jeszcze radykalnych zmian ani w polityce wewnętrznej ani w polityce zagranicznej. Sztywna postawa Kadara i popierających jego takich lumpenproletarczyków, jak Antal Apró, Ferenc Münnich, Béla Biszku, czy András Hegedűs, doprowadziło do tego, że zarówno polityka rządu Imre Nagya, jak i całego narodu zradykalizowała się, co doprowadziło najpierw do zamieszek, a potem do coraz ostrzejszej walki zbrojnej z udziałem części armii ludowej pod dowódctwem pułkownika Pála Malétera, którego po upadku komuny okrzyczano bohaterem narodowym i awansowano do stopnia generała broni i razem z Imre Nagyem z wysokimi honorami ponownie pogrzebano (spoczywali w anonimowych mogiłach). W odpowiedzi Janosz Kadar wykorzystując Sueski kryzys 1956 r, powołał do życia formację, którą nazwał Gwardią Robotniczą, a widząc że nie potrafi ona zdławić powstania, jako samozwańczy premier de facto jeszcze nie istniejącego „Węgierskiego Rewolucyjnego Rządu Robotniczo-Chłopskiego”, oraz sekretarz generalny dopiero organizowanej następczyni MDP — WSPR, nielegalnie wezwał na Węgry wojska sowieckie.

Wspólnie z sowieckimi najeźdźcami (na Węgry przybyło 20 dywizji „Tymczasowo Okupującej Węgry Południowej Grupy Wojsk”  — „Magyarországot Ideiglenesen Megszálló Déli Hadseregcsoport” [w tym 1 dywizja KGB], które dopiero po wypowiedzeniu RWPG i Układu Warszawskiego przez rząd dr. Józsefa Antalla juniora, zmuszone zostały do opuszczenia kraju) Janosz Kadar w ciągu kliku tygodni krwawo stłumił rewolucję. Potem wydał rozkaz zemsty względem rewolucjonistów, łamiąc postanowienia konwencji genewskich z 12 sierpnia 1949 roku o ochronie ofiar wojny i jeńców wojennych oraz osób cywilnych. Wytoczył kilkaset procesów koncepcyjnych również przeciwko dzieciom i młodzieży, które we większości zakończyły się ogłoszeniem wyroku śmierci. Zaledwie kilka osób mogło skorzystać z prawa łaski, kiedy karę śmierci zamieniono na dożywocie i skazanych po kilku latach wypuszczono na wolność. W przypadku nieletnich Kadar w cyniczny i niehumanitarny sposób zarządził zawieszenie wykonania kary śmierci aż do osiągnięcia przez skazanych pełnoletności. Wywołało to olbrzymi skandal międzynarodowy, ale Kadar cieszący się ochroną sowieckich dywizji, gwizdał na protesty międzynarodowe. Również przywódcom rewolucji na czele z Imre Nagyem i pułkownikiem Pálem Maléterem wytoczył procesy koncepcyjne, niekiedy podstępem ściągając ich przed oblicze „prawa”. W obawie przed represjami, bardzo wielu Węgrów zawczasu uciekło do Austrii, a potem dalej do innych wolnych i niepodległych krajów, w tym do USA. Jedynie z Prymasem Węgier Józsefem kardynałem Mindszentym nie potrafił sobie poradzić, który schronił się w gmachu Ambasady USA przy placu Szabadság i później dzięki mediacjom arcybiskupa Agostino Casaroliego, w 1971 roku mógł bezpiecznie opuścić Węgry.

Niegodziwość Kadara

Ferenc Vida, sędzia procesu Imre Nagya

Imre Nagy przed sądem

Morderca tłumów Janosz Kadar i jego przestępcza banda

Dwóch morderców tłumów: Béla Biszku i Janosz Kadar

Morderca tłumów — szef MSW Kadara Béla Biszku dzisiaj (2013)

Kadar i Chruszczow. z prawej Ferenc Münnich.

Ferenc Münnich, Janosz Kadar, Gyula Kállai i Antal Apró

Groźny bandyta — morderca tłumów Janosz Kadar udawał uczciwego, prostego człowieka. W rzeczywistości był potworem.

Według historyków, nie do ominięcia materiałem źródłowym dyktatury Kadara jest ten materiał dzwiękowy, który w czerwcu 2008 roku można było usłyszeć w galerii „Nyílt Társadalom Intézet” (Instytut Otwartej Społeczności). Skutek był dramatyczny, zamiast opracowań podręcznikowych, słuczacz sam przeżywa dramaty inteligentnych ludzi z krwi i kości, których Janosz Kadar i jego współprzestępcy kazali zamordować. Ponad 52-godzinne nagranie z Sądu Najwyższego trafiło do Centralnego Archiwum Węgier (Magyar Országos Levéltár), gdzie dzisiaj można znaleźć. Nagrany materiał jest o zaskakująco dobrej jakości. Oprócz paru kilkusekundowych fragmentów, wydarzenia są zrozumiałe i chronologicznie podążają za sobą. Na zamówienie Centralnego Archiwum Węgier, przy współudziale Biblioteki Narodowej im. Széchényiego (Országos Széchényi Könyvtár) niedawno materiał zdygitalizowano.

Według bolszewickiej koncepcji, ten materiał dzwiękowy i filmowy dyktatura Kadara chciała zużyć do własnych celów propagandowych. Zawartość jego przemowy to jednocześnie esencja nie tylko ideologii reżymu Kadara, krzyczącej o „kontrrewolucji”, której obroty według niektórych historyków dotarły aż do Jánosa Berecza, ale także oskarżeniem wołającym o pomstę przeciwko wszystkim bolszewikom. József Szalai, który kiedyś ponoć szykował się zostać księdzem, został w końcu Prezesem Sądu Najwyższego Kadara.

Proces był dwuetapowy. W lutym 1958 r. tylko dwa dni trwała rozprawa, poczym proces zawieszono. Zdaniem prokuratora wiele materiałów dowodowym nie przygotowano, ale zdaniem historyków w najwyższych kręgach również nie był zadowolenia z powodu rozprawy i stylu sędziego, a przede wszystkim z tego, że niezbyt zdecydowanie odrzucił wniosek o posadzenie na ławie oskarżonych Janosza Kadara. Bowiem nadzwyczaj otwarty sekretarz Imre Nagya — József Szilágyi na rozprawie zażądał posadzenia na ławie oskarżonych paktujących z sowietami Janosza Kadara, Ferenca Münnicha oraz dziadka żony póżniejszego Premiera Republiki Węgierskiej Ferenca Gyurcsánya — Antala Apró. Zresztą József Szalai już zaraz po podjęciu zagadnienia odrzucił wniosek, a Józsefa Szilágyiego odosobniono i zamordowano. Dopiero kilka miesięcy później, w komunikacie zamykającym proces Imre Nagya figurował również i jego śmiertelny wyrok, bowiem proces Imre Nagya kontynuowany był dopiero w czerwcu 1958 r. z nowym sędzią: Ferencem Vida.

W swoim przemówieniu radiowym Kadar w dniu 26 listopada 1956 r.podkreślił: „Obiecaliśmy, że nie będziemy wszczynać postępowania karnego przeciwko Imre Nagyowi i jego przyjaciołom za przestępstwa w przeszłości nawet wówczas, jeżeli sami do tego przyznają się. Dotrzymamy tej naszej obietnicy.” Tymczasem wiele tysięcy osób uwięziono, ponad dwustu bohaterów zamordowano. Zachodzi podejrzenie, że to pod naciskiem sowieckim zadecydowano pociągnąć do odpowiedzialności Imre Nagya i innych, a potem podczas węgiersko-sowieckiego spotkania na szczycie w 1957 r podjęto decyzję o wszczęciu procesu. Bo akt oskarżenia do lata był gotowy, ale na prośbę Moskwy rozprawę odroczono. Przez pewien czas zdawało się, że Chruszczowowi zagadnienie to było nieważne. Co więcej: zakłóciłoby ofensywę pokojową Chruszczowa na początku 1958 roku.

Według koncepcji procesu, Imre Nagy już od 1955 r. świadomie, przy współpracy z „imperialistami” szykował się do przejęcia władzy i obalenia dyktatury proletariatu. Między innymi swoje koncepcje wysłał do Moskwy. A przy podejmowaniu tych decyzji, które doprowadziły do wybuchu rewolucji, Kadar też był obecny. W przeciwieństwie do terroru Rakosiego, nie produkowano tutaj fałszywych oskarżeń względem ofiar, a odpowiednio do potrzeb polityczno-ideologicznych władzy wszczynającej postępowanie, dokonane fakty wyświetlano w fałszywych barwach, wyrywając je z ich rzeczywistych powiązań i wyolbrzymiając ich znaczenie. Przyjacielska rozmowa, analiza sytuacji politycznej, narada o alternatywach, w ten sposób staje się „tajnym spotkaniem”, „konspiracją”, a pisanie analizy faktów „prowadzeniem wrogiej propagandy”.

Analiza materiałów dźwiękowych wskazuje na to, że od miesięcy więziony Imre Nagy początkowo myślał, że będzie to uczciwy proces. To można było odczuć z nastroju pierwszego i drugiego dnia procesu, gdzie bardzo zrozumiale opowiedział historię swojego życia. Ale w miarę jak proces postępował do przodu, zaczął rozumieć, że ma do czynienia z procesem koncepcyjnym. Między innymi nadaremnie prosił o protokoły i dokumenty o tym, że za jego krokami były legitymne pełnomocnictwa. Ale na przekór tego, do końca protestował przeciwko oskarżeniom, wyrokowi i zamkniętemu procesowi. Nie wysłuchano świadków obrony, podczas rekonstrukcji wydarzeń, sędzia uniemożliwił, ażeby o roli uczestniczących wówczas w podejmowaniu decyzji innych polityków oraz Janoszu Kadarze padło chociaż jedno słowo. Premiera Imre Nagya, ministra obrony Pála Malétera oraz dziennikarza Miklósa Gimesa skazano na śmierć. Sándor Kopácsi dożywocie, Ferenc Donáth 12, Ferenc Jánosi 8, oraz Miklós Vásárhelyi 5 lat więzienia. W innych procesach uczony István Bibó i późniejszy prezydent — literat Árpád Göncz otrzymali dożywocie, literat Tibor Déry 9, były prezydent Zoltán Tildy 6 lat więzienia. W procesie nieletniego Józsefa Blaski, razem z nim, na dożywocie skazano również 15-letniego Pétera Mansfelda. Ale po odwołaniu się prokuratora, w drugiej instancji Pétera Mansfelda skazano na śmierć. Cynizmem Janosza Kadara było to, że w przypadku wszystkich nieletnich skazanych na śmierć zarządził zawieszenie wykonania wyroku do osiągnięcia przez nich pełnoletności. W przypadku Pétera Mansfelda wyrok wykonano w marcu 1959 r., co na całym świecie wywołało olbrzymie oburzenie.

Kadar jako absolutny dyktator

Kadar pokazowo dla aparatów fotograficznych i kamer filmowych je pospolitą zupę ziemniaczaną z jajkiem. Naprawdę jadł smakołyki.

Wilkołak Kadar starał się o swój imaż i wmówienie ludziom, że jest ich „ojczulkiem”...

Kadar był obecny wszędzie, byle tylko pisali o nim, pokazywali jego, mówiono o nim w interesie zapomnienia jego bezkresnych zbrodni

Kadar i Breżniew

Kadar i północno-koreański dyktator Kim-Ir-Sen

Kadar i rumuński dyktator Nicolae Ceauşescu

Kádár przemawia na Zjeździe WSPR

Ulotka Rolanda Antoniewicza z 1968 r potępiająca faszystowską agresję Sowietów przeciwko niepodległej Czechosłowacji.

Rezső Nyers, za nim z lewej Kadar

Kadar - Gorbaczow - Jaruzelski

Ulotka Rolanda Antoniewicza na cześć Solidarności

Janosz Kadar podczas Rewolucji 1956 r. wziął udział w rządzie Imre Nagya. W dniu 25 października zostaje I sekretarzem Komitetu Centralnego Węgierskiej Partii Pracujących (MDP), a na drugi dzień powołanej na miejsce Biura Politycznego Dyrektorium. 28 października miał być już Przewodniczącym Prezydium Komitetu Centralnego MDP, lecz to nie jest potwierdzone. Od 30 października do 4 listopada jest ministrem stanu w rządzie rządzie Imre Nagya. W dniu 1 listopada wspólnie z Ferencem Münnichem idzie do sowieckiej ambasady i znika z Budapesztu. W dniach 2-3 listopada jest już w Moskwie, gdzie z przywódcami wielu państw bolszewickich przeprowadza rozmowy o sytuacji na Węgrzech. 3 listopada sowiecki przywódca Nikita Chruszczow spotyka się z Josipem Broz Tito na wyspie Brioni, gdzie dochodzą do porozumienia o tym, że na miejsce Mátyása Rákosiego, Janosz Kadar ma zostać przywódcą nowej władzy. Kadar 4 grudnia w Użgorodzie spotyka się Nikitą Chruszczowem i jednoznacznie przeszedł na stronę sowieckich okupantów, którzy uczynili z niego przywódcę przywróconej bolszewickiej dyktatury. Sowieci (ponoć) przewieźli jego do leżącego 100 km od Budapesztu miasta Szolnok, gdzie powołuje do życia „Węgierski Rewolucyjny Rząd Robotniczo-Chłopski” oraz następcę Węgierskiej Partii Pracujących (Magyar Dolgozók Pártja, MDP) — Węgierską Socjalistyczną Partię Robotniczą (WSPR — Magyar Szocialista Munkáspárt, MSZMP), w której zostaje Prezesem Tymczasowego Komitetu Zarządzania (Ideiglenes Intéző Bizottság). W latach 1986-1988 jest samozwańczym I sekretarzem, a potem sekretarzem generalnym Komitetu Centralnego WSPR. W dniu 7 listopada przybywa do Budapesztu z sowieckimi czołgami. W tym samym dniu Przewodniczący Rady Prezydialnej WRL (1952-1967) István Dobi mianuje jego Prezesem „Węgierskiego Rewolucyjnego Rządu Robotniczo-Chłopskiego”.

W dniu 26 listopada 1956 r, kiedy sowiecka przewaga jest już coraz bardziej widoczna, a zmobilizowana przeciwko najeźdźcom armia węgierska oraz rewolucjoniści po kolei ponieśli dotkliwe porażki, Kadar wygłasza przemowę radiową, w której ogłasza powstanie Węgierskiej Partii Pracujących i „Węgierskiego Rewolucyjnego Rządu Robotniczo-Chłopskiego” oraz zagwarantował bezkarność uczestnikom, chociaż mówił także o pociągnięciu do odpowiedzialności nieistniejących „kontrrewolucjonistów i kontrrewolucyjnych podżegaczy”. Były to mgliste i niezrozumiałe słowa, bo dotychczas na Węgrzech nikt, nawet sam Kadar nie mówił o żadnej „kontrrewolucji”! Dlatego też jego słowa jednoznacznie można było rozumować tak, że nie dojdzie do żadnego mszczenia się. Mimo tego już na wieść wkroczenia wojsk sowieckich najeźdźców na Węgry, tysiące ludzi wykorzystało brak obecności na granicy austriackiej wopistów i uciekło do Austrii. W następnych latach trwa krwawy terror: dziesiątki tysięcy ludzi uwięzono lub internowano, setki bohaterów narodowych zgładzono.

W lutym 1957 r. Kadar jest Prezesem, a w czerwcu członkiem Biura Politycznego i I sekretarzem Komitetu Centralnego WSPR. Ogłosił tak zwaną walkę na dwa fronty. W 1958 r. rezygnuje z funkcji premiera, ale do 13 września 1961 r. pozostaje członkiem rządu jako „minister stanu” (államminiszter). Jednocześnie „wydaje zgodę” (w rzeczywistości rozkazuje) na wszczęcie procesu przeciwko Imre Nagyowi, a potem na jego skazanie i zamordowanie. Janosz Kadar nawet wówczas uważał za konieczne zgładzenie Imre Nagya, kiedy sowieckie kierownictwo już nie żądało tego. Od 1958 r. jest posłem do Parlamentu, w okresie od 13 września 1961 r do 30 czerwca 1965 r. znów pełni funkcję premiera. Od 1964 r jest członkiem Prezydium Patriotycznego Frontu Ludowego (Hazafias Népfront), a od listopada 1965 r. również Rady Prezydialnej WRL. Dzięki temu może kontrolować działalność tego fikcyjnego urzędu i swoje wnioski oraz „rozporządzenia z mocą ustawy” (törvényerejű rendelet) przekazywać bezpośrednio do Przewodniczącego Pála Losoncziego w interesie ich szybkiego ogłoszenia. Nawet w stosunku do najbliższych swoich współpracowników był bardzo podejrzliwy. I z tego to powodu Rada Prezydialna nigdy nie zbierała się, bo Kadar w ten sposób chciał zaoszczędzić sobie zbędne dyskusje na jakikolwiek temat, czy co gorsze: przegłosowanie swojego wniosku. (To wykorzystał później Roland Antoniewicz, kiedy w połowie lat osiemdziesiątych zemścił się na Mihályu Kornideszie, pisząc w imieniu kilku członków Rady Prezydialnej WRL, wielu posłów i członków Komitetu Centralnego WSPR później podpisane przez nich listy do członków najwyższych władz, ostro krytykujące styl Mihálya Kornidesza, co doprowadziło do pełnej degradacji Mihálya Kornidesza i wywołało efekt domino: najpierw György Aczél trafił do lamusa kadrowiczów, a potem cała świta Janosza Kadara, co w końcu doprowadziło do utraty władzy przez Kadara) Kadar panicznie bał się krytyki i nie chciał mieć nic do czynienia z następcami László Rajki i Imre Nagyego.

W sierpniu 1968 r. Janosz Kadar zatwierdza udział węgierskich sił zbrojnych w akcji Układu Warszawskiego, mającej na celu stłumienie praskiej wiosny, ale przed tym jeszcze uczynił wszystko, ażeby nie doszło do wkroczenia do Czechosłowacji. Obawiał się o negatywne nastroje mieszkającej tam znacznej mniejszości węgierskiej, co mogło bardzo źle wpłynąć na moralność żołnierzy węgierskich pułków interwencyjnych. Dlatego też zdaniem Kadara tylko wówczas mogło dojść do interwencji, jeżeli „siły kontrrewolucyjne” znajdą się w przewadze. Dlatego też kilkakrotnie obradował z Alexandrem Dubčekiem w interesie zapobieżenia interwencji Układu Warszawskiego. Ale rozmowy te nie doprowadziły do oczekiwanego skutku. Wkroczenie Węgrów do Czechosłowacji na Węgrzech wywołało ostre protesty, co dało mnóstwo pracy bezpiece, która na Węgrzech aresztowała wielu ludzi i wytoczyła im procesy karne. Wielu żołnierzy zdezertowało. Dla odciążenia swojej władzy od skutków tego konfliktu, wyraził zgodę na wprowadzenie nowego mechanizmu gospodarczego, opracowanego przez członków ówczesnego Biura Politycznego WSPR: sekretarza Komitetu Centralnego WSPR Rezső Nyersa oraz ówczesnego Premiera Jenő Focka i ich współpracowników. Plan ten na Węgrzech wzbudził olbrzymie nadzieje i oczekiwania, ale umocnienie się kierunku stalinowskiego u Sowietów nie sprzyjał wprowadzeniu w życie reformy. Na Węgrzech konserwatywny członek Biura Politycznego i sekretarz Komitetu Centralnego WSPR Zoltán Komócsin wkróce storpedował wprowadzenie tej reformy.

W 1981 r. sowieckie kierownictwo zwróciło się do Kadara o pomoc przy wkroczeniu do Polski, ażeby na wzór węgierski z 1956 r. i czechosłowacki z 1968 r. zdławić polskie ruchy opozycyjne, ale Kadar powiedział stanowcze „nie”! Podkreślił, że nie udzieli absolutnie żadnej pomocy wojskowej nawet wtedy, jeżeli interwencja nastąpi w ramach Układu Warszawskiego. Miał na to bardzo wiele powodów. Przede wszystkim bardzo dobrze wiedział o tradycyjnej przyjaźni węgiersko-polskiej i Węgrzy nie tylko jednogłośnie potępią ten krok, ale mogło zdarzyć się, że żołnierze kontyngentu węgierskiego przejdą na stronę Polaków. A to na terenie Węgier może wzniecić rozruchy, bo większość Węgrów nie zapomniało Rewolucji 1956 r. i roli Kadara w jej zdławieniu, a to jednoznacznie zniszczyłoby jego reputację. Kadar wiedział także i to, że w przypadku Polski zbrojna interwencja nie tylko nie przyniesie żadnego skutku, ale może obrócić się w otwarty opór zbrojny i „kontrrewolucję”, wobec której bolszewizm będzie bezradny, bo Zachód może obudzić się i pomóc Polakom, a to doprowadzi do nowej wojny światowej. Zaproponował więc Sowietom i Wojciechowi Jaruzelskiemu rozwiązanie tej sprawy we własnym zakresie. Kadar w tym okresie wezwał funkcjonariuszy partyjnych i państwowych do „bezpośredniej współpracy na wszystkich szczeblach z towarzyszami sowieckimi i bratnich krajów socjalistycznych”. W ślad za tym węgierska bezpieka wspólnie z polską zaczęła likwidować na Węgrzech antykomunistyczną działalność i Polaków – opozycjonistów, którzy otwarcie sympatyzowali z Solidarnością i innymi organizacjami opozycyjnymi, włącznie z kościołem.

Biedni proletarzy jako bogaci panowie

Kadar na pokazie mody, zorganizowanej specjalnie dla niego i kilku jego kompanów...

Własny pociąg Kadara: „Ezüst nyíl” (Srebrna strzała)

Jedna z sal pociągu Kadara

Jedna z sal pociągu Kadara

Kadar w oknie swojego pociągu

Kompani Kadara popijają z nim we własnym pociągu. Z lewej: sekretarz KC i członek Biura Politycznego György Marosán, Komendant Główny Gwardii Robotniczej gen.płk.Árpád Papp, Wiceprezes Rady Prezydialnej WRL i Prezes CRZZ Sándor Gáspár, Minister Obrony gen.płk.Lajos Czinege

Kadar z Breżniewem na polowaniu. Bez wódki nie obeszło się...

Kadar był zapalonym szachistą

Kadar i czerwona gwiazda

Kadar i Lenin

Kadar i Károly Grósz

Kadar i Károly Grósz

Historycy na całym świecie uważają, że ilość ofiar komunizmu przekroczyła ponad 130 mln ludzi, czyli znacznie więcej od ofiar nazizmu. Hitlerowskie obozy koncentracyjne niczym nie różniły się od sowieckich gułagów i tych obozów, które w tajemnicy działały na terenach „krajów demokracji ludowej” i były obsługiwane przez miejscową bezpiekę. Przywódcy komunistyczni, tacy jak Janosz Kadar, tylko nieznacznymi odcieniami różnili się od siebie.

Kadar wytrwale budował swój wizerunek i w kilka lat po krwawym zdławieniu Rewolucji Narodowej 1956 r. oraz zamordowaniu wieluset jej uczestników, starał się wmówić Węgrom i światu to, że jest „ojczulkiem Węgrów”, który „dba o swój naród” i którego „wszystcy kochają”. Wprowadził więc „gulaszowy komunizm”, którego podstawą było zapchanie sklepów podstawowymi produktami żywnościowymi i konsumpcyjnymi. Wszystko to wtedy, kiedy na przykład w Polsce i w Rumunii sklepy ziały pustkami. Był powszechny obowiązek pracy, dzięki czemu we wielu fabrykach i urzędach panowało „podwórzowe bezrobocie” — ludzie bez konkretnego zajęcia obijali się po podwórzu, czy spali w krzakach pod płotem. Wiele fabryk produkowało niskiej jakości produkty z powodu braku wykształconych techników i inżynierów, albo produkowali towar na magazyny, bo był nie do sprzedania! Dla Produkowano np. budziki w ilości przewyższającej liczbę ludności, a przy tym jeszcze importowano je z NRD.Płace robotników i chłopów były wystarczające na zakup i wyposażenie mieszkania czy domku jednorodzinnego w pralkę, telewizor, lodówkę, odkurzacz itd, ale nie można było krytykować niczego, bo ogromnych rozmiarów bezpieka od razu wkraczała do akcji. Węgry były jednym więzieniem, gdzie strażnikami więziennymi byli wopiści i bezpieka. Kto podpadł — wędrował do więzienia, a jego dzieci i krewnych nie przyjmowano na studia, nie mogli wyjeżdać na wczasy. W latach sześćdziesiątych wprowadzono „wkładki paszportowe” i możliwość wyjazdu do kilku krajów „socjalistycznych” (za wyjątkiem Związku Sowieckiego), a w latach siedemdziesiątych coraz więcej wybrańców mogło również otrzymać paszport i wyjeżdać do Austrii i Jugosławii na zakupy.

Faktem było, że Węgrzy dobrze żyli. Ale żyli prosto. Tymczasem „czerwona arystokracja” żyła na wysokiej stopie, po pańsku. Już za czasów Rakosiego do luksusowych mieszkań i will odebranych „burżuazji” wprowadzali się wysocy dygnitarze bolszewiccy. Za czasów Kadara wzrosła ilość wydziedziczonych will i mieszkań dla ważnych polityków komunistycznych oraz dyrektorków różnych przedsiębiorstw państwowych. Jedyną zasadą było to, że nie mogli chełpić się tym. Wille otaczano wysokimi murami, do kamienic z luksusowymi mieszkaniami kadrowiczów „śmiertelnicy” nie mieli wstępu. Kadar udawał purytanina i rozpowszechniał tą plotkę o sobie. Kadar już w 1948 r., kiedy został Ministrem Spraw Wewnętrznych (1948-1950) wprowadził się do willi przy ulicy Cserje na Wzgórzu Róż (Rózsadomb) — najeksluzywniejszej dzielnicy Budapesztu. Pierwszą rzeczą do której zabrał się, było zbudowanie olbrzymiego basenu w ogrodzie, bo uwielbiał pływać. Ale tylko bardzo krótko mógł cieszyć się z tego basenu, bo w kwietniu 1951 r. został aresztowany i skazany na dożywocie. Kiedy odzyskał willę, w której potem mieszkał do śmierci, basen teatralnie zasypał i z PGR-u w Bábolna sprowadził kury, które potem pokazywał nie tylko gościom, ale także dziennikarzom i filmowcom.

Częścią „purytańskiego” życia Kadara było to, że w willi miał własne kino. Wyświetlano w nim wiele takich filmów, które nie trafiły do kin, bo „były sprzeczne z wymogami ideologii marksistowskiej”. Uwielbiał chodzić nie tylko na pokazy mody, ale także do fabryk bielizny damskiej, gdzie urocze robotnice przywdziewały produkowane tam majtki, pończochy, biustonosze. Kiedy poklepał tą i ową po tyłku, albo z bliska „badał jakość” tych produktów (i to, co ukrywały) — nikt nie śmiał słowa powiedzieć. Wydawnictwo partyjne Kossuth Könyvkiadó wydawało dla kadrowiczów wiele takich książek, które nigdy nie trafiły do księgarń. Ale Kadar zamawiał sobie także i takie książki węgierskie, które publikowano na Zachodzie i czujna cenzura nie wpuszczała je do kraju, jako „literaturę wywrotową”. Kiedy na zaproszenie Josipa Broz Tito Kadar przebywał w Jugosławii i mógł odpoczywać na wyspie Brioni, odbył wycieczkę motorówką po Adriatyku. Bardzo zaimponowało jemu to, że Tito sam ją kierował, więc kupił sobie podobną, którą pływał nie tylko po Balatonie i Dunaju.

Kadar nie lubił podróżować samolotem i dlatego sprawił sobie własny luksusowy pociąg motorowy, który nazwał „Ezüst nyíl”, czyli „Srebrna strzała”. Podróżował nim zagranicę kiedy to tylko było możliwe. Wykonały go wspólnie Zakłady Rába w Győr i fabryki Ganza. Pociąg w 1968 r. rozpoczął pracę. Karoseria otrzymała ekstra wzmocnienie, nawet szyby były grubsze, niż zazwyczaj. W składzie było wiele przedziałów sypialnych, natryski, sala konferencyjna, jadalnia, kuchnia oraz pokój radiowy. Pociąg był uszczelniony na najwyszym poziomie ówczesnej techniki, dzięki czemu hałas lokomotywy dieselowskiej oraz stukot kół, a nawet szum klimatyzacji był niesłyszalny. Pociąg posiadał własną wewnętrzną sieć telefoniczną, radiostację, skład był udźwiękowiony i było w nim wiele odbiorników radiowych i telewizyjnych. KIedy Kadar wybierał się podróż tym pociągiem, MÁV na całej trasie blokował ruch pociągów, a MSW, Gwardia Robotnicza i MON co 10 metrów, po obu stronach torów stawiało posterunki. Kadar posiadał także pokaźny park samochodowy, złożony z sowieckich aut marki „Czajka”. Często jednak udawał, że do pracy idzie pieszo, a nawet jedzie kilka przystanków tramwajem.

Kadarowska elita przeważnie w nagrodę otrzymywała w dzierżawę luksusowe mieszkania byłej średniej klasy w starym budownictwie. Ale przy każdej delegacji zagranicę, nie tylko klucz od mieszkania, ale także wszystkie swoje kosztowności i ruchomości musieli przekazać w zastaw bezpiece. Kiedy ktoś „zapomniał” powrócić, wszystko to przepadało. Otrzymanie mieszkania, jego wielkość, położenie było uzależnione od tego, w jakiej komitywie znajduje się z Kadarem, albo z jednym z jego bliskich współpracowników. Od początku lat sześćdziesiątych członkowie elity stopniowo zrozumiali, że bezpieczeństwo swojej rodziny mogą zagwarantować tylko poprzez własność prywatną i dlatego w ten sposób zaczęli kształtować przepisy prawne. Tak więc w latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych za grosze zaczęli kupować mieszkania i wille, w których zamieszkiwali, zbierać obrazy, antyki, zabytkową broń, cenne dywany wschodnie i trofea łowieckie. Kadar uwielbiał także chodzić na polowanie i dlatego jednym z wiodących hobby kadrowiczów były polowania, a szczególnie te, w których brał udział dyktator. W przededniu upadku komuny półopozycyjna prasa węgierska wiele pisała o tych polowaniach. W wyniku tego w 1988 r. Biuro Polityczne WSPR wezwało Towarzystwo Łowieckie „Egyetértés”, w którym członkami byli przedstawiciele elity, ażeby rozwiązało się. Na papierze zrobili to, ale „supertowarzysze” w dalszym ciągu polowali, a nawet pojawili się wśród nich nowi myśliwi.

Jedną z największych pasji Kadara była gra w szachy. Często pokazywał się między szachistami, chodził na mistrzowstwa szachowe i był bardzo częstym gościem w gmachu Węgierskiego Związku Szachowego (Magyar Sakkszövetség) — pisze György Majtényi. Wielokrotny kandydat na mistrza świata w szachach Lajos Portisch bardzo często był partnerem gry w szachy Kadara, z którym w 1973 r. zagrał „na cztery ręce”. Ich przeciwnikiem był ambasador Władymir Pawłow oraz Anatolij Karpow. Wygrała para Portisch-Kadar. Znany pisarz György Moldova w swojej książce tak pisze o tym: „Szachy z pewnością miały duży wpływ na jego myślenie. Z jednej strony mógł nauczyć się, że za każdy błąd tylko samych siebie możemy winić, a z drugiej strony to, że zawsze musimy przygotować się do tego, iż nasz przeciwnik może zrobić najnieprzyjemniejszy dla nas krok.”

Utrata władzy, śmierć i kradzież kości dyktatora

Pogrzeb Janosza Kadara

Pogrzeb Janosza Kadara

Pogrzeb Janosza Kadara

Nagrobek Janosza Kadara

Nieznajomi sprawcy (zdaniem wielu krewni jednej z jego ofiar) niedawno wykopali i ukradli kości Kadara i jego żony.

Kadar pod wpływem nowego tytułu sowieckiego przywódcy Leonida Breżniewa, który w 1966 r. z I sekretarza stał się sekretarzem generalnym KPZR, w marcu 1985 r. zmienił swój tytuł z I sekretarza na sekretarza generalnego WSPR. W tym samym czasie, na wniosek Biura Politycznego WSPR, Roland Antoniewicz jako „niebezpieczny” opozycjonista, autor wielu filmów antyreżymowych, ze skutkiem natychmiastowym zostaje wyrzucony z Magyar Televízió (Telewizja Węgierska - MTV) przez nowo mianowanego Prezesa MTV — dotychczasowego kierownika Wydziału Nauki, Oświaty i Kultury KC WSPR Mihály Kornidesz'a — prawej ręki Wicepremiera, członka Biura Politycznego i sekretarza KC WSPR György Aczéla. Antoniewicz najpierw zaskarżył decyzję w sądzie, który po miesiącach ogłosił wyrok niesprzyjający dla MTV. Ponieważ Mihály Kornidesz zlekceważył wyrok sądowy stwierdzający bezprawność jego czynu, a nawet wniósł do sądu fałszywy dokument, Roland Antoniewicz postanowił wziąść rewanż. Dzięki szeroko zakrojonej pomocy swoich przyjaciół-opozycjonistów (w tym członków Rady Prezydialnej WRL, posłów, członków KC WSPR, zredagowane przez Rolanda Antoniewicza skargi na Mihálya Kornidesza podpisują i wysyłają do najwyższych funkcjonariuszy węgierskiej komuny), dokonuje bezkrwawego zamachu na Mihálya Kornidesza, który po upływie pół roku, na początku 1988 r. zostaje zwolniony z funkcji Prezesa MTV oraz członka KC WSPR i mianowany Ambasadorem WRL w Korei Północnej, a potem w Tiranie, co oznaczało dla niego koniec kariery partyjno-państwowej. Incydent ten wywołuje efekt domino: wkrótce podobny los spotyka jego szefa György Aczéla, a potem większość członków ówczesnego Biura Politycznego WSPR, szereg członków KC partii, Rady Prezydialnej WRL oraz posłów do Parlamentu, co w maju 1988 r. prowadzi do upadku władzy Janosza Kadara, przejęcia władzy przez alkoholika Károlya Grósza (Roland Antoniewicz zaagitował jego butelką polskiej wódki wyborowej), a w końcu do upadku komuny na Węgrzech i dojścia do władzy opozycji na czele z kuzynem Rolanda — Premierem dr. József Antall juniorem, który z kolei wypowiedział członkostwo Węgier w Układzie Warszawskim i RWPG, przez co dochodzi do zawalenia się całego światowego systemu komunistycznego i Związku Sowieckiego. Komuniści przy aktywnej współpracy bezpieki i ściśle kontrolowanych przez nią mediów, w 1988 r rozpętują przeciwko Rolandowi Antoniewiczowi szeroko zakrojoną wieloletnią kampanię zniesławiającą, spod której mógł wyłamać się dopiero w 2010 r. — po zwycięstwie prawicy w wyborach oraz dojścia do władzy większościowego prawicowego II rządu Premiera Viktora Orbána oraz upadku dyktatury za komuny byłego szefa węgierskiego komsomołu — KISZ, do 2010 prezesa postkomunistycznej WPS — Premiera Ferenc Gyurcsánya.

Oficjalnie powodem zwolnienia Kadara był „szybko psujący się stan jego zdrowia”. Roland Antoniewicz piszący szkic fatalnego dla komuny przemówienia Károlya Grósza jeszcze zażartował sobie z Kadara, proponując Grószowi zrobienie jego „za dotychczasowe zasługi” „prezesem” WSPR. Kadar otrzymał tytuł, ale faktyczną władzę całkowicie utracił, bo Károly Grósz wkrótce wyrzucił jego z Biura Politycznego WSPR i Rady Prezydialnej WRL! Kadar ostatnią swoją przemowę wygłosił na zamkniętym przemówieniu Komitetu Centralnego WSPR 12 kwietnia 1989 r., jak gdyby rozliczając się z sobą i z towarzyszami ze swojej dotychczasowej działalności. Jego ponad godzinna przemowa była dosyć mętna i ciężko zrozumiała. Kadar uzmysłowił sobie, że nie tylko stracił władzę, ale spowodował upadek komuny. Ciosem dobijającym jego była utrata nic nie znaczącego tytułu prezesa partii oraz członkowstwa w Komitecie Centralnym WSPR w maju 1989 r. Zmarł 6 lipca 1989 r w szpitalu Központi Állami Kórház przy ulicy Kútvölgyi w Budapeszcie. Pogrzeb odbył się jeszcze według protokołu partyjno-rządowego komuny z udziałem tłumów. Kondukt pogrzebowy przewinął się przez cały Budapeszt, ale był to już ostatni akord agoni reżymu. Przyszły wybory i zwyciężyła demokratyczna prawica. W osiem lat później, 2 maja 2007 r. w nocy nieznani sprawcy otworzyli grób Kadara i ukradli z niego wszystkie jego kości i jego żony Mária Tamaska, która była naczelnym cenzorem prasowym: w Biurze Informacji Rządu (Kormány Tájékoztatási Hivatala) pełniła funkcję dyrektorem departamentu. Podczas śledztwa policja przesłuchała ponad sześćset osób, ale sprawców i kości nie odnaleziono.

[Na podstawie wspomnień Rolanda Antoniewicza „A bolsevik gestapo szorításában” I-II (W mackach bolszewickiego gestapo t. I-II - wspomnienia) oraz książek „Koryfeusze węgierskiego bolszewizmu i ich przeciwnicy” jak również „A parancs megölni - titokzatos gyilkosságok országszerte” (Rozkaz: zabić - Tajemnicze morderstwa po całym kraju) - o mordowaniu węgierskiej opozycji - polonofilów) — oczekujących na wydanie i wydawcę.]

Materiały źródłowe

• Gyurkó László: „Arcképvázlat történelmi háttérrel” - MAGVETŐ KÖNYVKIADÓ, Budapeszt 1982 — ISBN: 9632718011
• Roger Gough: A Good Comrade: Janos Kadar, Communism and Hungary — I.B. Tauris, October 2006 - ISBN: 978-1-84511-058-1, ISBN10: 1-84511-058-7,
• http://www.delmagyar.hu/vilagvevo/kadar_janos_aki_mindig_valaki_akart_lenni/2281388/
• http://www.terrorhaza.hu/hirek/rolunk/kossuth_radio_vasarnapi_ujsag_4.html
• http://fn.hir24.hu/csucsfogyaszto/2009/11/04/kadar_nem_fekezte_megtorlast
• http://kitekinto.hunsor.se/#post141
• http://hetek.hu/belfold/200806/kadar_janos_gonoszsaga
• http://bookline.hu/product/home.action?id=117126&type=22&_v=Majtenyi_Gyorgy_Vezercsel_Kadar_Janos_mindennapjai = Majtényi György: „Vezércsel - Kádár János mindennapjai”, Libri Könyvkiadó, Budapeszt 2012 - ISBN: 9789633101605
• http://www.origo.hu/tudomany/20120525-kadar-janos-1956-sortuzek-brusznyaiper-nagy-imre-peldatlan-megtorlasbol-szuletett.html
• http://hu.metapedia.org/wiki/K%C3%A1d%C3%A1r_J%C3%A1nos
• http://www.kommunista.net/konyv/moldova-gyorgy-kadar-janos = Moldova György: „Kádár János” - Urbis Könyvkiadó, Budapeszt 2006 - ISBN: 9639706000
• http://napvilagkiado.eu/webaruhaz/shop.product_details/19-politikatoerteneti-fuezetek/flypage.tpl/853-kadar-janos-es-a-20-szazadi-magyar-toertenelem/ = Földes György - Mitrovits Miklós: „Kádár János és a 20. századi magyar történelem” - Politikatörténeti füzetek (33), Politikatörténeti Intézet, Budapeszt 2012 - ISBN: 978-963-338-093-2
• http://www.kontextus.hu/hirvero/kony_25.html = Csaplár Vilmos: „Igazságos Kádár János” - Magyar Könyvklub, Budapeszt 2001 ISBN: 9788081012563
• http://www.magyarhirlap.hu/tortenelem/kadar-janos-megbuntette-a-nemzetet = Sinkovics Ferenc: „Kádár János megbüntette a nemzetet” - Magyar Hírlap (gazeta), Budapeszt, 2012. november 12., hétfő
• http://www.parameter.sk/rovat/technika-tudomany/2013/02/14/rakosi-matyas-1962-es-kihallgatasakor-kadar-janos-felelosseget = Baráth Magdolna - Feitl István: „Lehallgatott kihallgatások” - NAPVILÁG KIADÓ KFT., Budapeszt 2013 - ISBN: 9789633380925
• http://www.mult-kor.hu/20101123_kadar_janos_meggyont_halala_elott
• http://magyarnarancs.hu/belpol/unnepi_megemlekezes_kadar_janos_szuletesenek_87_evforduloja_alkalmabol_elvtarsnok_elvtarsak_-60470
• http://hetivalasz.hu/itthon/csak-egy-ember-tudja-mit-gyont-halala-elott-kadar-janos-33517/
• http://hetivalasz.hu/itthon/kevesen-tudjak-ez-volt-a-partvezer-elso-dolga-kinevezesekor-30894/
• http://www.irodalmijelen.hu/node/14002
• http://hetivalasz.hu/itthon/tortenelmi-jelentosegu-anyagra-bukkantak-39532
• http://stud-theol.blogspot.hu/2010/05/egyhazuldozes-kadar-korszakban-heti.html
• http://hetivalasz.hu/itthon/a-nepkoztarsasag-hoherai-38662/
• http://index.hu/belfold/nip080605/
• http://portalwiedzy.onet.pl/31196,,,,k_d_r_j_nos,haslo.html
• http://info.wyborcza.pl/temat/wyborcza/janos+kadar
• http://wypracowania24.pl/historia/4536/janos-kadar-wegry-pod
• http://wiadomosci.onet.pl/kiosk/historia/gulaszowy-socjalizm-jnosa-kdra,1,3338504,wiadomosc.html
• http://www.rubicon.hu/magyar/oldalak/a_belugyminiszterium_ujjaszervezese_1956_utan/

Przypisy

Przestęopca